Κυριακή των Αγίων 318 Θεοφόρων Πατέρων της Α' Οικουμενικής Συνόδου

Ιω. 17, 1 - 13

Ταῦτα ἐλάλησεν ὁ ᾿Ιησοῦς, καὶ ἐπῆρε τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτοῦ εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ εἶπε· πάτερ, ἐλήλυθεν ἡ ὥρα· δόξασόν σου τὸν υἱόν, ἵνα καὶ ὁ υἱός σου δοξάσῃ σε,

καθὼς ἔδωκας αὐτῷ ἐξουσίαν πάσης σαρκός, ἵνα πᾶν ὃ δέδωκας αὐτῷ δώσῃ αὐτοῖς ζωὴν αἰώνιον.

αὕτη δέ ἐστιν ἡ αἰώνιος ζωή, ἵνα γινώσκωσί σε τὸν μόνον ἀληθινὸν Θεὸν καὶ ὃν ἀπέστειλας ᾿Ιησοῦν Χριστόν.

ἐγώ σε ἐδόξασα ἐπὶ τῆς γῆς, τὸ ἔργον ἐτελείωσα ὃ δέδωκάς μοι ἵνα ποιήσω·

καὶ νῦν δόξασόν με σύ, πάτερ, παρὰ σεαυτῷ τῇ δόξῃ ᾗ εἶχον πρὸ τοῦ τὸν κόσμον εἶναι παρὰ σοί.

᾿Εφανέρωσά σου τὸ ὄνομα τοῖς ἀνθρώποις οὓς δέδωκάς μοι ἐκ τοῦ κόσμου. σοὶ ἦσαν καὶ ἐμοὶ αὐτοὺς δέδωκας, καὶ τὸν λόγον σου τετηρήκασι.

νῦν ἔγνωκαν ὅτι πάντα ὅσα δέδωκάς μοι παρὰ σοῦ ἐστιν·

ὅτι τὰ ρήματα ἃ δέδωκάς μοι δέδωκα αὐτοῖς, καὶ αὐτοὶ ἔλαβον, καὶ ἔγνωσαν ἀληθῶς ὅτι παρὰ σοῦ ἐξῆλθον, καὶ ἐπίστευσαν ὅτι σύ με ἀπέστειλας.

᾿Εγὼ περὶ αὐτῶν ἐρωτῶ· οὐ περὶ τοῦ κόσμου ἐρωτῶ, ἀλλὰ περὶ ὧν δέδωκάς μοι, ὅτι σοί εἰσι,

καὶ τὰ ἐμὰ πάντα σά ἐστι καὶ τὰ σὰ ἐμά, καὶ δεδόξασμαι ἐν αὐτοῖς.

καὶ οὐκέτι εἰμὶ ἐν τῷ κόσμῳ, καὶ οὗτοι ἐν τῷ κόσμῳ εἰσί, καὶ ἐγὼ πρὸς σὲ ἔρχομαι. πάτερ ἅγιε, τήρησον αὐτοὺς ἐν τῷ ὀνόματί σου ᾧ δέδωκάς μοι, ἵνα ὦσιν ἓν καθὼς ἡμεῖς.

ὅτε ἤμην μετ’ αὐτῶν ἐν τῷ κόσμῳ, ἐγὼ ἐτήρουν αὐτοὺς ἐν τῷ ὀνόματί σου· οὓς δέδωκάς μοι ἐφύλαξα, καὶ οὐδεὶς ἐξ αὐτῶν ἀπώλετο εἰ μὴ ὁ υἱὸς τῆς ἀπωλείας, ἵνα ἡ γραφὴ πληρωθῇ.

νῦν δὲ πρὸς σὲ ἔρχομαι, καὶ ταῦτα λαλῶ ἐν τῷ κόσμῳ ἵνα ἔχωσι τὴν χαρὰν τὴν ἐμὴν πεπληρωμένην ἐν αὐτοῖς.


Νεοελληνική απόδοση

Αυτά λάλησε ο Ιησούς και, αφού σήκωσε τα μάτια του στον ουρανό, είπε: «Πατέρα, έχει έρθει η ώρα. Δόξασε τον Υιό σου, για να δοξάσει ο Υιός εσένα,

καθώς του έδωσες εξουσία σε κάθε σάρκα, ώστε σε όλους όσους του έχεις δώσει να δώσει σ’ αυτούς ζωή αιώνια.

Και αυτή είναι η αιώνια ζωή: Το να γνωρίζουν εσένα, το μόνο αληθινό Θεό, και αυτόν που απέστειλες, τον Ιησού Χριστό.

Εγώ σε δόξασα πάνω στη γη, αφού τελείωσα το έργο που μου έχεις δώσει να κάνω.

Και τώρα δόξασέ με εσύ, Πατέρα, κοντά στον εαυτό σου με τη δόξα που είχα κοντά σου προτού να υπάρχει ο κόσμος.

Φανέρωσα το όνομά σου στους ανθρώπους που μου έδωσες από τον κόσμο. Δικοί σου ήταν και σ’ εμένα τους έδωσες και το λόγο σου τον έχουν τηρήσει.

Τώρα έχουν γνωρίσει ότι όλα όσα μου έχεις δώσει είναι από εσένα.

Γιατί τα λόγια που μου έδωσες τους τα έχω δώσει, και αυτοί τα έλαβαν και γνώρισαν αληθινά ότι εξήλθα από εσένα, και πίστεψαν ότι εσύ με απέστειλες.

Εγώ γι’ αυτούς παρακαλώ. Δεν παρακαλώ για τον κόσμο, αλλά γι’ αυτούς που μου έχεις δώσει, επειδή είναι δικοί σου.

Και όλα τα δικά μου είναι δικά σου και τα δικά σου δικά μου, και έχω δοξαστεί μέσω αυτών.

Και δεν είμαι πια στον κόσμο, ενώ αυτοί είναι στον κόσμο, κι εγώ έρχομαι προς εσένα. Πατέρα άγιε, τήρησέ τους στο όνομά σου που μου έχεις δώσει, για να είναι ένα καθώς εμείς.

Όταν ήμουν μαζί τους, εγώ τους τηρούσα στο όνομά σου αυτούς που μου έχεις δώσει, και τους φύλαξα, και κανείς από αυτούς δε χάθηκε παρά μόνο ο γιος της απώλειας, για να εκπληρωθεί η Γραφή.

Τώρα, όμως, προς εσένα έρχομαι, και αυτά τα λαλώ μέσα στον κόσμο, για να έχουν τη χαρά τη δική μου ολοκληρωμένη μέσα τους.


Ερμηνεία, π. Χερουβείμ Βελέτζα

Κατά τη σημερινή Κυριακή έχει ορίσει η Εκκλησία μας να εορτάζουμε και να τιμούμε την μνήμη των αγίων 318 Πατέρων της Α' Οικουμενικής Συνόδου, που συνήλθε στη Νίκαια της Βιθυνίας το 325 μ.χ., καταδίκασε την αίρεση του Αρειανισμού και θέσπισε το Σύμβολο της Πίστεως, κοινό για όλους τους χριστιανούς, το οποίο περιέχει συνοπτικά τα κύρια σημεία της ορθής Πίστεως. Ο σημερινός εορτασμός, μια Κυριακή πριν την Πεντηκοστή, θεσπίστηκε για να τονιστεί η θεότητα του προσώπου του Χριστού και η μεγάη σημασία αυτής της αλήθειας για ολόκληρη την Εκκλησία. 

Ο Άρειος με τη διδασκαλία του αρνούνταν ουσιαστικά την θεότητα του Χριστού, και αυτό ακριβώς πολέμησαν οι άγιοι Πατέρες της Α' Οικουμενικής Συνόδου: κατέδειξαν και υπερασπίστηκαν την ορθή πίστη, όπως προκύπτει μέσα από τα λόγια του ίδιου του Χριστού που διαβάζουμε στα Ευαγγέλια, ότι δηλαδή ο Ιησούς Χριστός είναι ο σαρκωθείς Υιός και Λόγος του Θεού, που έπαθε και Αναστήθηκε για την σωτηρία του κόσμου. Γι αυτό και στο Σύμβολο της Πίστεως ομολογούμε με έμφαση ότι ο Ιησούς Χριστός είναι “φῶς εκ φωτός, θεός ἀληθινός ἐκ θεοῦ ἀληθινοῦ”, ότι δεν είναι κτίσμα, και ότι υπήρχε πάντα μαζί με τον Πατέρα. Ομολογούμε επίσης ότι ο θεάνθρωπος Χριστός έπαθε και ετάφη και αναστήθηκε την τρίτη μέρα, και ανελἠφθη στους ουρανούς και θα έλθει, τέλος, κατά την ημέρα της Δευτέρας παρουσίας Του, να κρίνει τους ζώντες και τους νεκρούς. 

Παράλληλα με την ορθή πίστη, οι Άγιοι Πατέρες διαφύλαξαν και την ενότητα της Εκκλησίας, μιας που η κάθε αίρεση γίνεται αφορμή για τη διάσπαση των πιστών, για την καταρράκωση του ίδιου του σώματος του Χριστού, που είναι η Εκκλησία. Και προϋπόθεση για την ενότητα των πιστών αποτελεί η ενότητα στην πίστη και η επενέργεια του Αγίου Πνεύματος, όπως θα δούμε και θα ζήσουμε την ερχόμενη Κυριακή.

 Όλες αυτές οι αλήθειες, και κυρίως ό,τι αφορά στο πρόσωπο του Χριστού, περιέχονται στην Προσευχή του Κυρίου προς τον Θεό Πατέρα, το βράδι του Μυστικού Δείπνου, την οποία, όπως μας την παρέδωσε ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, διαβάσαμε σήμερα κατά τη Θεία Λειτουργία. “Πάτερ”, προσεύχεται, “δόξασε τον Υιό σου”, εννοώντας την τριήμερο Ανάστασή Του, “για να σε δοξάσει κι εκείνος και να δώσει ζωή αιώνιο σε κάθε άνθρωπο”... “Γιατί αυτή είναι η αιώνιος ζωή”, συνεχίζει, “το να γνωρίζουν οι άνθρωποι εσένα, τον μόνο αληθινό Θεό, και τον Ιησού Χριστό, που εσύ απέστειλες στον κόσμο”.... “και τώρα δόξασέ με, με την δόξα που είχα μαζί σου, πριν ακόμα τη δημιουργία του κόσμου. Φανέρωσα το όνομά σου στους ανθρώπους ... και γνώρισαν ότι αληθινά είμαι Υιός σου και πίστεψαν ότι εσύ με απέστειλες”. Γι αυτό και παρακαλεί τον Θεό Πατέρα να διαφυλάξει ενωμένους τους μαθητές Του, και κατ' επέκταση όλους όσους πίστεψαν σε Αυτόν: “δεν ζητάω για τον κόσμο, αλλά για αυτούς που μου έδωσες... Πάτερ άγιε, διαφύλαξε αυτούς με τη δύναμη του ονόματός σου, το οποίο μου έδωσες, ώστε να είναι ένα, όπως κι εμείς είμαστε ένα”. 

Το ζήτημα της ενότητας μεταξύ των ανθρώπων είναι από τα πλέον δύσκολα, αν αναλογιστούμε την παγκόσμια, αλλά και την προσωπική του ο καθένας μας ιστορία. Ιδιαίτερα μάλιστα στις μέρες μας, όπου η σύγχρονη βαβυλωνία της ατομοκεντρικότητας από τη μια και της “πολυ-πολιτισμικότητας” από την άλλη, σφυροκοπούν τα θεμένια της κοινωνίας, διαβρώνοντας αντίστοιχα κάθε ευαισθησία προς τον πλησίον και κάθε δυνατότητα συμφωνίας στο πολιτισμικό και πνευματικό πεδίο. Το ότι η ενότητα προϋποθέτει την ταύτιση στα θέματα της πίστεως, το εκφράζει η Εκκλησία μας σε κάθε Θεία Λειτουργία,όταν λίγο πριν κοινωνήσουμε μας καλεί να ζητήσουμε από τον Χριστό “τήν ἑνότητα τῆς πίστεως καί τήν κοινωνίαν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος” και να εμπιστευτούμε σε Αυτόν “ἑαυτούς καί ἀλλήλους καί πᾶσαν τήν ζωήν ἡμῶν”. 

Αυτή την εμπιστοσύνη προς τον Θεό, την ομόνοια ως προς την πίστη και την ενότητα εν Χριστώ μας διδάσκουν σήμερα τόσο ο ίδιος ο Κύριος όσο και οι άγιοι Πατέρες που εορτάζουμε. Και για να γίνει πράξη η ενότητα στη ζωή μας, σύμφωνα με την προσευχή του Ιησού, οφείλουμε να γνωρίσουμε τις αλήθειες της πίστεώς μας, να μελετάμε τον λόγο του Θεού και την διδασκαλία της Εκκλησίας, και να προσευχόμαστε στον Θεό να μας σκεπάζει με την φωτιστική και αγιαστική και ενοποιό δύναμη του Αγίου Πνεύματος.

Σχόλια

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΠΡΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ

Αν τυχόν κάποια εικόνα ή κείμενο που έχει δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα μας υποκύπτει σε πνευματικά δικαιώματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας στη διεύθυνση appauloskarea@gmail.com για να αναφέρετε τυχόν αντιρρήσεις σας ως προς τη δημοσίευση τέτοιου υλικού.