Κυριακή ΙΑ' Ματθαίου: Η παραβολή των μυρίων ταλάντων


Ματθ. ΙΗ', 23-35

Διὰ τοῦτο ὡμοιώθη ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν ἀνθρώπῳ βασιλεῖ, ὃς ἠθέλησε συνᾶραι λόγον μετὰ τῶν δούλων αὐτοῦ.
ἀρξαμένου δὲ αὐτοῦ συναίρειν προσηνέχθη αὐτῷ εἷς ὀφειλέτης μυρίων ταλάντων.
μὴ ἔχοντος δὲ αὐτοῦ ἀποδοῦναι ἐκέλευσεν αὐτὸν ὁ κύριος αὐτοῦ πραθῆναι καὶ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ τὰ τέκνα καὶ πάντα ὅσα εἶχε, καὶ ἀποδοθῆναι.
πεσὼν οὖν ὁ δοῦλος προσεκύνει αὐτῷ λέγων· κύριε, μακροθύμησον ἐπ᾿ ἐμοὶ καὶ πάντα σοι ἀποδώσω.
σπλαγχνισθεὶς δὲ ὁ κύριος τοῦ δούλου ἐκείνου ἀπέλυσεν αὐτὸν καὶ τὸ δάνειον ἀφῆκεν αὐτῷ.
ἐξελθὼν δὲ ὁ δοῦλος ἐκεῖνος εὗρεν ἕνα τῶν συνδούλων αὐτοῦ, ὃς ὤφειλεν αὐτῷ ἑκατὸν δηνάρια, καὶ κρατήσας αὐτὸν ἔπνιγε λέγων· ἀπόδος μοι εἴ τι ὀφείλεις.
πεσὼν οὖν ὁ σύνδουλος αὐτοῦ εἰς τοὺς πόδας αὐτοῦ παρεκάλει αὐτὸν λέγων· μακροθύμησον ἐπ᾿ ἐμοὶ καὶ ἀποδώσω σοι.
ὁ δὲ οὐκ ἤθελεν, ἀλλὰ ἀπελθὼν ἔβαλεν αὐτὸν εἰς φυλακὴν ἕως οὗ ἀποδῷ τὸ ὀφειλόμενον.
ἰδόντες δὲ οἱ σύνδουλοι αὐτοῦ τὰ γενόμενα ἐλυπήθησαν σφόδρα, καὶ ἐλθόντες διεσάφησαν τῷ κυρίῳ ἑαυτῶν πάντα τὰ γενόμενα.
τότε προσκαλεσάμενος αὐτὸν ὁ κύριος αὐτοῦ λέγει αὐτῷ· δοῦλε πονηρέ, πᾶσαν τὴν ὀφειλὴν ἐκείνην ἀφῆκά σοι, ἐπεὶ παρεκάλεσάς με.
οὐκ ἔδει καὶ σὲ ἐλεῆσαι τὸν σύνδουλόν σου, ὡς καὶ ἐγώ σε ἠλέησα;
καὶ ὀργισθεὶς ὁ κύριος αὐτοῦ παρέδωκεν αὐτὸν τοῖς βασανισταῖς ἕως οὗ ἀποδῷ πᾶν τὸ ὀφειλόμενον αὐτῷ.
Οὕτω καὶ ὁ πατήρ μου ὁ ἐπουράνιος ποιήσει ὑμῖν, ἐὰν μὴ ἀφῆτε ἕκαστος τῷ ἀδελφῷ αὐτοῦ ἀπὸ τῶν καρδιῶν ὑμῶν τὰ παραπτώματα αὐτῶν.


Νεοελληνική απόδοση

Γι’ αυτό ομοιώθηκε η βασιλεία των ουρανών με έναν άνθρωπο βασιλιά, ο οποίος θέλησε να λογαριαστεί με τους δούλους του.
Και όταν αυτός άρχισε να το κάνει, έφεραν προς αυτόν έναν οφειλέτη δέκα χιλιάδων ταλάντων.
Μην έχοντας όμως αυτός να τα αποδώσει, διέταξε ο κύριος να πουληθεί αυτός και η γυναίκα του και τα παιδιά του και όλα όσα έχει, και να αποδοθούν τα χρήματα.
Έπεσε λοιπόν ο δούλος και τον προσκυνούσε λέγοντας: “Μακροθύμησε προς εμένα, και όλα θα σου τα αποδώσω”.
Τον σπλαχνίστηκε τότε ο κύριος εκείνου του δούλου και τον απόλυσε και του άφησε το δάνειο.
Όταν όμως εξήλθε εκείνος ο δούλος, βρήκε έναν από τους σύνδουλούς του που του όφειλε εκατό δηνάρια και, αφού τον κράτησε, τον έπνιγε λέγοντας: “Απόδωσε ό,τι μου οφείλεις”.
Έπεσε, λοιπόν, στα πόδια του ο σύνδουλός του και τον παρακαλούσε λέγοντας: “Μακροθύμησε προς εμένα, και θα σου τα αποδώσω”.
Εκείνος δεν ήθελε, αλλά πήγε και τον έριξε στη φυλακή, ωσότου αποδώσει το οφειλόμενο.
Όταν είδαν λοιπόν οι σύνδουλοί του αυτά που έγιναν, λυπήθηκαν πάρα πολύ και ήρθαν και εξήγησαν λεπτομερώς στον κύριό τους όλα όσα έγιναν.
Τότε, τον προσκάλεσε ο κύριός του και του λέει: “Δούλε κακέ, όλη την οφειλή εκείνη σου άφησα, επειδή με παρακάλεσες.
Δεν έπρεπε κι εσύ να ελεήσεις το σύνδουλό σου όπως κι εγώ σε ελέησα”;
Και οργίστηκε ο κύριός του και τον παράδωσε στους βασανιστές, ωσότου αποδώσει όλο το οφειλόμενο χρέος.
Έτσι και ο Πατέρας μου ο ουράνιος θα κάνει σ’ εσάς, αν δεν αφήσετε τις αμαρτίες καθένας σας στον αδελφό του μέσα από τις καρδιές σας».


Ερμηνεία, αρχιμ. Καλλινίκου Νικολάου - ιεροκήρυκος Ι. Μητροπόλεως Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού 

Ὑπάρχουν, ἀγαπητοί ἀδερφοί, μερικά πράγματα στό εὐαγγέλιο, πού ἐνῶ εἶναι τόσο ἁπλά καί τόσο καθαρά, δύσκολα ὡστόσο συμμορφώνεται μέ αὐτά ἡ καρδιά μας καί δέν τά ἐφαρμόζουμε τίς περισσότερες φορές. Εἶναι σά νά μήν τά καταλαβαίνουμε, σάν νά μήν νιώθουμε τήν σημασία τους, σάν νά τά λησμονοῦμε μέ τήν πρώτη εὐκαιρία. Καί ὅμως, θά ἔπρεπε νά λάμπουν πάντα στό νοῦ τοῦ χριστιανοῦ, μέ ξεχωριστό καί δυνατό φῶς, καί ὁ καθένας νά τά ἔχει πάντα ὑπόψη του καί διαρκῶς νά τά λογαριάζει.

Ἕνα ἀπό αὐτά εἶναι καί ἡ ἐντολή τοῦ Κυρίου νά μή φερόμαστε ἄσπλαχνα στόν πλησίον μας καί ἡ προειδοποίηση του, ὅτι κάνοντάς το αὐτό θά καταδικαστοῦν ἀπό τόν Θεό. Ἀκόμα καί στήν σύναψη ἐκείνου ὅλου Εὐαγγελίου, στό «πάτερ ἡμῶν», τό πρωτότυπο τῶν προσευχῶν μας, ὁ Κύριος ἔκλεισε τήν ὑπόμνηση αὐτή. Γιατί τόσο πολύ εἶναι σπουδαία καί ἀπαραίτητη. Καί ἔτσι, κάθε μέρα, μᾶς θυμίζει τήν ἐντολή του αὐτή, καθώς λέμε στόν οὐράνιο πατέρα μας:

« καί ἀφές ἡμῖν τά ὀφειλήματα ἡμῶν ὡς καί ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέτες ἡμῶν».

Καί μιά ἀπό τίς πιό ὡραῖες του παραβολές συνέθεσε γιά χάρη αὐτῆς τῆς ὑπομνήσεως, ὥστε νά τυπωθεῖ σέ κάθε νοῦ καλά καί ὁ καθένας μας νά μήν ξεχνᾶ τήν εὐσπλαχνία πρός τόν διπλανό του, γιατί αὐτή ἡ εὐσπλαχνία εἶναι ἀναγκαία καί μοναδική προϋπόθεση γιά νά βροῦμε ἔλεος ἀπέναντι τοῦ Θεοῦ.

Ὅμοια, λέγει ὁ Κύριος στήν σημερινή παραβολή, εἶναι ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἡ ὑπόθεση δηλαδή τῆς εἰσόδου μας στόν παράδεισο, μέ τήν ἑξῆς ἱστορία. Ἕνας βασιλιάς θέλησε νά ζητήσει λογαριασμό ἀπό τούς δούλους του, στούς ὁποίους εἶχε ἀναθέσει τήν διαχείριση ὁρισμένων ποσῶν. Τοῦ ἔφεραν, λοιπόν, στήν ἀρχή ἀρχή αὐτῆς τῆς ἐξετάσεως ἕνα ὀφειλέτη, πού χρωστοῦσε μύρια τάλαντα. Δηλαδή πόσο τεράστιο. Ἐκεῖνος δέν εἶχε νά τό ἀποδώσει. Τότε ὁ Κύριος τοῦ πρόσταξε νά πουληθεῖ ἐκεῖνος, ἡ γυναίκα του, τά παιδιά του καί ὅλο του τό βίος, γιά νά πληρωθεῖ τό χρέος του. Ὁ δοῦλος, ὅμως, ἔπεσε στά πόδια τοῦ βασιλιά καί φώναξε: Κύριε, δός μου προθεσμία καί θά σοῦ γυρίσω πίσω ὅσα σοῦ ὀφείλω. Ὁ βασιλιάς τόν λυπήθηκε. Καί ὄχι μόνο τόν ἄφησε ἐλεύθερο, ἀλλά τοῦ χάρισε καί τό μέγιστο ἐκεῖνο ποσό.

Βγῆκε λοιπόν, ἐκεῖνος ὁ δοῦλος καί βρίσκει ἕνα συνδούλο του, πού τοῦ χρωστοῦσε 100 δηνάρια, δηλαδή ἕνα ποσό μικρό, μικρότατο. Εὐθύς τότε τόν ἔπιασε ἀπό τό λαιμό καί τοῦ φώναξε:

-Δός μου αὐτά πού μοῦ χρωστᾶς!

Ἔπεσε, λοιπόν, ὁ σύνδουλος του στά πόδια του καί τόν παρακαλοῦσε λέγοντας:

-Δός μου μιά προθεσμία καί θά σοῦ γυρίσω πίσω ὅ, τι σοῦ χρωστάω.

 Ἀλλά ἐκεῖνος ἦταν ἀνένδοτος καί πῆγε καί τόν ἔριξε στή φυλακή, ὡσότου θά γύριζε πίσω τά χρήματα.

Αὐτό τό περιστατικό τό παρακολούθησαν κι ἄλλοι δοῦλοι καί λυπήθηκαν πολύ. Ἔτρεξαν, λοιπόν στό Βασιλιά καί τοῦ τό ἀνέφεραν. Τότε ἐκεῖνος κάλεσε τόν ἄσπλαχνο δοῦλο καί τοῦ λέει: Δοῦλε κακέ, ὅλο σου ἐκεῖνο τό χρέος σου, τό χάρισα, γιατί μέ παρακάλεσες. Δέν ἔπρεπε κι ἐσύ νά ἐλεήσεις τόν σύνδουλο σου, ὅπως καί ἐγώ σέ ἐλέησα;

Καί ὀργισμένος ὁ Βασιλιάς τόν παρέδωσε στούς βασανιστές, ὥσπου νά ἀποδώσει ὅλα, ὅσα χρωστοῦσε. Καί τελειώνοντας τήν τόσο καθαρή καί εὔγλωττη αὐτή παραβολή του, ὁ Κύριος, πρόσθεσε στούς ἀκροατές του, σέ μᾶς ὅλους δηλαδή:

« Ἔτσι, καί ὁ πατέρας μου ὁ ἐπουράνιος θά κάνει καί σέ σᾶς, ἄν δέ συγχωρεῖ ὁ καθένας μέσα ἀπό τήν καρδιά του τά φταιξίματα τοῦ ἀδερφοῦ του»

Τό θεῖο κήρυγμα, ἀγαπητοί ἀδελφοί, εἶναι μιά χειραγωγία στά βάθη τοῦ Εὐαγγελίου. Εἶναι μιά ἀνάλυση, μιά ἑρμηνεία, ἕνα μάσημα τῆς ἀθάνατης αὐτῆς πνευματικῆς τροφῆς, ὥστε νά γίνει δεκτή εὔκολα καί νά ἀφομοιωθεῖ ἀπό ὅλες τίς ψυχές. Ὑπάρχουν, ὅμως καί κομμάτια τοῦ Εὐαγγελίου τόσο ἀπευθείας κοντά στό νοῦ μας, τόσο λαμπερά, τόσο ἁπλά καί φωτεινά, ὥστε δέν θέλουν κανένα διάνθισμα, καμιά προπαρασκευή γιά νά γίνουν ἀμέσως καί γιά πάντα κτῆμα τῆς διάνοιας καί τῆς καρδιᾶς μας.

Τί σχόλια νά προσθέσει κανείς σέ αὐτή τήν παραβολή, πού ἀκούσαμε. Ἀπό τί προτροπές καί συμπεράσματα ἔχει ἀνάγκη, ὅταν μονομιᾶς φανερώνει τή θεία ἐντολή καί προειδοποίηση;

Ἐκεῖνος, ὁ ἄσπλαχνος δοῦλος, πού χρωστοῦσε τόσα πολλά στόν Κύριό του καί πῆρε ἄφεση, εἶναι ὁ καθένας μας. Ἁμαρτάνουμε κάθε μέρα. Ἁμαρτάνουμε πολύ. Παρακαλοῦμε τόν Κύριο νά μᾶς συγχωρήσει, καί αὐτός μᾶς συγχωρεῖ. Ἀλλά τόν μιμούμαστε πάντα ἀπέναντι τῶν συνδουλων μας, τῶν ἀδελφῶν μας Σέ ὅ,τι μᾶς ἔφταιξαν, σέ ὅ,τι μᾶς ζητοῦν νά τούς συγχωρήσουμε; Ἄν ὄχι, τότε ἀλοίμονό μας. Θά ἔχουμε τό κατάντημα τοῦ ἄσπλαχνου ἐκεῖνο δούλου. Δέ θά μᾶς συγχωρήσει κι ἐμᾶς ὁ Θεός καί θά πᾶμε κατευθείαν στούς βασανιστές, στήν αἰώνια κόλαση.

Λοιπόν, ἀγαπητοί ἀδελφοί, αὐτή ἡ παραβολή τοῦ Σωτῆρος, ἄς μήν ξεκαρφωθεῖ ἀπό τό νοῦ μας. Ἄς μήν ξεθωριάσει ποτέ μπροστά στά μάτια μας. Τό ζήτημα εἶναι ἁπλό. Θέλουμε νά κερδίσουμε τόν Παράδεισο; Ἄς σπλαχνιζόμαστε πάντα, ἄς συγχωροῦμε πάντα τούς γύρω μας. Ἄν αὐτό δέν τό κάνουμε, ὅλα τά ἄλλα εἶναι περιττά. Ὁ Παράδεισος θά μείνει κλειστός γιά μᾶς.

Ἀγαπητοί ἀδελφοί, προσέξτε αὐτή τήν παραβολή τοῦ Κυρίου. Πιαστεῖτε μέ ὅλη σας τήν ψυχή ἀπό τό δίδαγμά της. Ἀκολουθῆστε τό νόημά της. Αὐτό εἶναι ἡ προϋπόθεση τῆς σωτηρίας μας. Αὐτό εἶναι τό μυστικό κλειδί τῆς εἰσόδου μας στήν βασιλεία τῶν οὐρανῶν. Αὐτό εἶναι τό σωσίβιο μας.

Σχόλια

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΠΡΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ

Αν τυχόν κάποια εικόνα ή κείμενο που έχει δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα μας υποκύπτει σε πνευματικά δικαιώματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας στη διεύθυνση appauloskarea@gmail.com για να αναφέρετε τυχόν αντιρρήσεις σας ως προς τη δημοσίευση τέτοιου υλικού.