Κυριακή του Παραλύτου: Ἡ ἀσθένεια εἴσοδος στήν ἁγιότητα

Ιω. ε', 1-15

«Τῷ καιρῶ ἐκείνω, ἀνέβη ὁ Ἰησοῦς εἰς Ἱεροσόλυμα. Ἐστί δέ ἐν τοῖς Ἱεροσολύμοις ἐπί τή προβατική, κολυμβήθρα, ἡ ἐπιλεγόμενη Ἐβραϊστι Βηθεσδά, πέντε στοᾶς ἔχουσα. Ἐν ταύταις κατέκειτο πλῆθος πολύ τῶν , ἀσθενούντων, τυφλῶν, χωλῶν, πηρῶν, ἐκδεχομένων τήν τοῦ ὕδατος κίνησιν. Ἄγγελος γάρ κατά καιρόν κατέβαινεν ἐν τή κολυμβήθρα, καί ἐταράσσετο τό ὕδωρ· ὁ οὔν πρῶτος ἔμβας μετά τήν ταραχήν τοῦ ὕδατος ὑγιής ἐγένετο ὤ δήποτε κατείχετο νοσήματι. Ἤν δέ τίς ἄνθρωπος ἐκεῖ τριάκοντα καί ὀκτώ ἔτη ἔχων ἐν τή ἀσθενεία αὐτοῦ.

Τοῦτον ἰδών o Ἰησοῦς κατακείμενον, καί γνούς ὅτι πολύν ἤδη χρόνον ἔχει, λέγει αὐτῶ· θέλεις ὑγιής γενέσθαι; ἀπεκρίθη αὐτῶ ὁ ἀσθενῶν Κύριε, ἄνθρωπον οὐκ ἔχω, ἴνα ὅταν ταραχθῆ τό ὕδωρ, βάλη μέ εἰς τήν κολυμβήθραν. ἐν ὤ δέ ἔρχομαι ἐγώ, ἄλλος πρό ἐμοῦ καταβαίνει. Λέγει αὐτῶ ὁ Ἰησοῦς· ἔγειρε, ἄρον τόν κράβαττόν σου καί περιπατεῖ. Καί εὐθέως ἐγένετο ὑγιής ὁ ἄνθρωπος καί ἦρε τόν κράβαττον αὐτοῦ καί περιεπάτει.

Ἤν δέ Σάββατον ἐν ἐκείνη τή ἡμέρα.

Ἔλεγον οὔν οἱ Ἰουδαῖοι τῷ τεθεραπευμένω· σάββατον ἐστίν οὐκ ἔξεστι σοί ἄραι τόν κράβαττον. Ἀπεκρίθη αὖτοις· ὁ ποιήσας μέ ὑγιῆ, ἐκεῖνος μοί εἶπεν ἄρον τόν κράβαττόν σου καί περιπάτει. Ἠρώτησαν οὔν αὐτόν τίς ἐστίν ὁ ἄνθρωπος ὁ εἰπῶν σοί, ἄρον τόν κράβαττόν σου καί περιπάτει· ὁ δέ ἰαθεῖς οὐκ ἤδει τίς ἐστίν ὁ γάρ Ἰησοῦς ἐξένευσεν ὄχλου ὄντος ἐν τῷ τόπω. Μετά ταῦτα εὑρίσκει αὐτόν ὁ Ἰησοῦς ἐν τῷ ἱερῶ καί εἶπεν αὐτῶ· ἴδε ὑγιής γέγονας, μηκέτι ἁμάρτανε, ἴνα μή χεῖρον σοί τί γένηται. Ἀπῆλθεν ὁ ἄνθρωπος καί ἀνήγγειλε τοῖς Ἰουδαίοις ὅτι Ἰησοῦς ἐστίν ὁ ποιήσας αὐτόν ὑγιῆ». 

Νεοελληνική απόδοση

Εκείνο τον καιρό ανέβηκε ο Ιησούς στα Ιεροσόλυμα. Εκεί στα Ιεροσόλυμα, κοντά στην πύλη που λέγεται προβατική, υπάρχει μια δεξαμενή που στα εβραϊκά τ' όνομα της είναι Βηθεσδά και έχει γύρω - γύρω πέντε υπόστεγα με καμάρες. Κάτω απ' αυτά τα υπόστεγα ήταν ξαπλωμένοι ένα μεγάλο πλήθος από αρρώστους, τυφλούς, κουτσούς, πιασμένους, που περίμεναν την κίνηση του νερού. Γιατί ο Άγγελος από καιρό σε καιρό κατέβαινε στη δεξαμενή και τάραζε το νερό· όποιος λοιπόν, ύστερα από το τάραγμα του νερού έμπαινε πρώτος στη δεξαμενή, αυτός γινόταν καλά από οποιαδήποτε και αν είχε αρρώστια. Και ήταν εκεί ένας άνθρωπος, που τριανταοχτώ χρόνια βασανιζόταν μέσα στην αρρώστια του.

Αυτόν, όταν τον είδε ο Ιησούς ξαπλωμένο και κατάλαβε πως τώρα και πολύν καιρό έχει εκεί, του λέγει· Θέλεις να γίνεις καλά; Του αποκρίθηκε ο άρρωστος. Κύριε, δεν έχω άνθρωπο για να με βάλει στη δεξαμενή, όταν ταραχτεί το νερό. Πάνω στην ώρα που πάω να μπω εγώ, άλλος πριν από μένα πέφτει στο νερό. Του λέγει ο Ιησούς. Στάσου στα πόδια σου, σήκωσε το κρεβάτι σου και πήγαινε. Και αμέσως έγινε καλά ο άνθρωπος και σήκωσε το κρεβάτι του και περπατούσε.

Και ήταν Σάββατο εκείνη την ημέρα.

Έλεγαν λοιπόν οι Ιουδαίοι στο θεραπευμένο· Είναι Σάββατο· δε σου επιτρέπεται να σηκώσεις το κρεβάτι. Τους αποκρίθηκε- Εκείνος που μ' έκανε καλά, εκείνος μου είπε· Σήκωσε το κρεβάτι σου και πήγαινε. Τον ξαναρώτησαν Ποιος είναι ο άνθρωπος που σου είπε σήκωσε το κρεβάτι σου και πήγαινε; Αλλά ο θεραπευμένος δεν ήξερε ποιος είναι, γιατί ο Ιησούς χάθηκε μέσα στο λαό που ήταν εκεί. Ύστερα από όλα αυτά τον βρίσκει ο Ιησούς στο ναό και του λέγει- Κοίταξε, έγινες καλά μην αμαρτάνεις πια για να μη σου συμβεί τίποτα χειρότερο. Έφυγε ο άνθρωπος και διαλάλησε στους Ιουδαίους ότι ο Ιησούς είναι αυτός που τον έκανε υγιή.

Ερμηνεία - αρχιμ. Καλλινίκου Νικολάου, ιεροκήρυκος Ι. Μητροπόλεως Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού

Ὁ παραλυτικός, ἀγαπητοί ἀδελφοί, πού ἔγινε καλά ἀπό τον φιλεύσπλαχνο Κύριο μας , βρισκόταν σέ αὐτή την κατάσταση 38 ὁλόκληρα χρόνια καί εἶχε φτάσει σ’ αὐτό τό κατάντημα ἀπό τήν ἁμαρτωλότητά του. Το ὅτι αἰτία της ἀρρώστιας του στάθηκε ὁ ἄσωτος καί ἀχαλίνωτος, ὁ ἔξω ἀπό το θέλημα του Θεοῦ βίος του, φαίνεται καθαρά ἀπό τα λόγια πού του εἶπε ὁ Ἰησοῦς ὅταν τον συνάντησε Μέσα στό ναό: << ἴδε ὑγιὴς γέγονας· μηκέτι ἁμάρτανε, ἵνα μὴ χεῖρόν σοί τι γένηται>>.

 Ἔγινες καλά στό σῶμα καί στήν ψυχή. Σέ γιάτρεψε ἡ Χάρις μου, χορηγώντας σου τήν ἄφεση καί ξαναδένοντας σου τούς ἁρμούς τοῦ κορμιοῦ. Πρόσεξε, λοιπόν, ἀπό ἐδῶ καί πέρα, νά μήν ξαναπαρασυρθείς στήν ἁμαρτία. Γιατί, σέ τέτοια περίπτωση, εἶναι πιθανό ἤ μᾶλλον βέβαιο, ὅτι θά πάθεις χειρότερα. Ποιά εἶναι τά χειρότερα; Ὄχι τόσο ἡ σωματική ἐρείπωση, πού κι αὐτή βέβαια εἶναι μεγάλο κακό, ὅσο ἡ ἀνικανότητα τῆς ψυχῆς στό νά ξανά ἀπωθήσει τήν μετάνοια, νά ἀναζητήσει τήν χάρη μου. Τό χειρότερο, λοιπόν, πού σέ περιμένει, ἄν δέ μείνεις σταθερός στήν καινούργια ζωή, την ὁποία σοῦ δώρισα, εἶναι κάτι ἀνεπανόρθωτο. Εἶναι ὁ ὁριστικός θάνατος, ἡ ἀπώλειά σου. Δέξου τήν εὐεργεσία τῆς ἀγάπης καί τοῦ ἐλέους μου μέ σοφία καί συναίσθηση, μέ φόβο καί σύνεση. Φρούρησε αὐτό τό δῶρο σάν πολύτιμο ἀπόκτημα πού διατρέχει τόν ἔσχατο κίνδυνο, πού τώρα ἐπιβουλεύονται δυνατοί ἀντίπαλοι, πού ἄν τό χάσεις μιά φορά εἶναι χαμένο γιά πάντα. Μή λησμονήσεις ποτέ αὐτό τό μάθημα πού πῆρες ἀπό τήν ἀρρώστια τοῦ σώματος καί ἔχε πάντοτε στό νοῦ σου τό νόημα τό προειδοποιητικό, πού εἶχε ἡ ἀρρώστιά σου. Γιατί ὁ μαρασμός τοῦ σώματος δέν εἶναι παρά μία προφητεία, ἕνα μικρό κακό πού προαναγγέλλει καί συμβολίζει κάποιο ἄλλο κακό ἄπειρα βαθύτερο: τόν μαρασμό τῆς ψυχῆς, τόν αἰώνιο θάνατο.

Εὐλογημένη ἦταν, ἀγαπητοί ἀδελφοί, ἐκείνη ἡ ἀρρώστια γιά τόν ἄνθρωπο αὐτόν, παρόλο ὅτι τήν καρποφόρησε ἡ ἀσωτία του. Γιατί αὐτή τόν ἔκανε νά μετανοήσει, τοῦ μαλάκωσε τήν καρδιά, τόν ὡρίμασε σέ μιά καινούργια ζωή, τόν ἔφερε στό κατώφλι τοῦ θεϊκοῦ ἐλέους, τοῦ φωτισμοῦ, τῆς ἀναγεννήσεως.

Τοῦ ἀκινητοποίησε τό σῶμα, ἀλλά τοῦ φτέρωσε τήν ψυχή. Τοῦ παρέλυσε τά πόδια, ἀλλά τόν ἀξίωσε νά περπατήσει στούς δρόμους τῆς ἐπιστροφῆς. Τοῦ ἄφησε ξερά τά χέρια, ἀλλά τοῦ σήκωσε στόν οὐρανό τά ἄλλα ἐκεῖνα τά χέρια τῆς διάνοιάς του, μαθαίνοντας τον νά προσεύχεται καί νά ἀποζητᾶ τούς οἰκτιρμούς τοῦ Θεοῦ. Toῦ μάρανε τίς σάρκες ἀλλά ἀνθοβόλησε μέσα του τήν πίστη καί τήν ἀπαντοχή. Τόν ἔριξε χάμου, ἀλλά τοῦ ἐξασφάλισε τόν οὐρανό.

 Μεγάλο σχολεῖο μετανοίας καί ἀνανήψεως εἶναι ἡ θλίψη τοῦ σώματος. Καί σ’ αὐτό το σχολεῖο ἔκανε μακρόχρονες  σπουδές ὁ παραλυτικός. Ἔτσι βγῆκε ἑτοιμασμένος καθόλα στήν αἰώνια ζωή, ὅπου τόν σήκωσε καί τόν εἰσήγαγε ὁ Σωτήρας.

Δέν εἶναι κάθε ἀρρώστια, πού μπορεῖ κανείς νά πάθει, πάντα ἀποτέλεσμα τῆς ἁμαρτίας του. Οὔτε ἀκόμη εἶναι ὁπωσδήποτε συνέπεια ἁμαρτιῶν τῶν γονέων του ἤ τῶν προγόνων του, κατά τον προφητικό <<οἱ πατέρες ἔφαγαν ἀγουρίδες καί μούδιασαν τά δόντια τῶν παιδιῶν>> (Ἰεζεκιήλ 18, 2). Ὑπάρχουν καί ἀρρώστιες, πού ὁ Θεός ἐπιτρέπει νά ἔρχονται μοναχά γιά νά δοξαστεῖ τό ὄνομά του. Παράδειγμα, ἕνας ἄλλος εὐεργετημένος ἀπό τόν Ἰησοῦ, ὁ τυφλός ἀπό γέννα, γιά τόν ὁποῖο ρώτησαν τον Κύριον οἱ μαθητές  του << τὶς ἥμαρτεν, οὗτος ἤ οἱ γονεῖς αὐτοῦ, ἵνα τυφλὸς γεννηθῆ>>. Καί ὁ Κύριος τούς ἀπάντησε: << οὔτε οὗτος ἤμαρτεν οὔτε οἱ γονεῖς αὐτοῦ, ἀλλ' ἵνα φανερωθῇ τά ἔργα τοῦ Θεοῦ ἐν αὐτῷ.>>

 Ὅποια, ὅμως, κι ἄν εἶναι ἡ αἰτία, πού προκαλεῖ μιά ἀρρώστια, ὁ Θεός ξέρει νά χρησιμοποιεῖ αὐτή τήν ἀρρώστια γιά τό καλό τοῦ ἀνθρώπου, βγάζοντας ἀπό τό πικρό γλυκύ, κάνοντας την σχολεῖο μετανοίας, θύρα ἀναγεννήσεως βοηθό, καί συντελέστρια τῆς τελειότητας. Γι’ αὐτόν τόν τελευταῖο λόγο τήν χρειάστηκε ἀκόμη καί σέ μεγάλους Ἁγίους του, γιά νά τούς ἀσφάλισει ἀπό τόν Ἑωσφόρο καί νά τούς κάνει νά γίνονται καλύτεροι ὁλοένα. Παράδειγμα ὁ μεγάλος Παῦλος, πού καθώς ὁ ἴδιος ἀναφέρει, τοῦ εἶχε δοθεῖ σκόλοπας στήν σάρκα καί πού κατά πᾶσα πιθανότητα δέν ἦταν παρά μιά ἀρρώστια.

Ἄν λοιπόν, ἕνας Παῦλος εἶχε ἀνάγκη ἀπό τέτοιο τρόπο σωτηρίας, πόσο πιό μεγάλη ἔχουν οἱ ἁμαρτωλοί, πού ἀλλιῶς δέν θά μετανοήσουν ἤ οἱ χλιαροί πιστοί, πού ἀλλιῶς δέν θά ἀνένηφαν καί δέν θά γινόταν θερμοί.

 Ὁ Θεός, ἀγαπητοί ἀδελφοί, δέν εἶναι τιμωρός, εἶναι πατέρας πού θέλει τό καλό μας. Καί λοιπόν, οἱ θλίψεις  πού ἐπιτρέπει νά μᾶς βρίσκουν, καί ἀνάμεσα τους οἱ ἀρρώστιες, δέν χρησιμοποιοῦνται ἀπό τήν σοφία του παρά γιά τήν σωτηρία μας, γιά τό αἰώνιο καλό μας.

Λέγει κάπου ὁ ὅσιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος: <<οἱ σπόροι ὅταν πέσουν στή γῆ, τραβοῦν χίλια  πάθη κατά τή διάρκεια τοῦ χειμώνα, ὥσπου νά φυτρώσουν τήν ἄνοιξη. Ὑποφέρουν κρύο, βροχές καί ἕνα σωρό ἄλλα. Τό ἴδιο συμβαίνει καί μέ τόν ἄνθρωπο σέ αὐτόν τόν κόσμο. Εἶναι ἕνας θαμμένος καί ταλαιπωρημένος σπόρος πού πρόκειται νά φυτρώσει στήν αἰώνια ἄνοιξη τῆς ἄλλης ζωῆς. Τότε μονάχα θά ἀπαλλαγοῦμε ὁριστικά ἀπό τά πάθη ἀπό κάθε θλίψη καί πειρασμό.>>

Ὁ παραλυτικός, ἀδελφοί μου, σάν δέχτηκε τήν εὐεργεσία τοῦ  Κυρίου ἀπέδειξε μέ δύο πράγματα, πού ἀναφέρει ὁ Εὐαγγελιστής, ὅτι ἀναγεννήθηκε, ὅτι εἶχε πραγματικά γίνει καί στήν ψυχή καί ὄχι μόνο στό σῶμα καλά.

Πῆγε πρῶτα στό Ναό, γιά νά εὐχαριστήσει τό Θεό. Καί ὅταν ὁ Ἰησοῦς τόν βρῆκε ἐκεῖ καί τοῦ φανερώθηκε, δέν ἀποσιώπησε τόν εὐεργέτη του, ἀλλά << ἀπῆλθεν ὁ ἄνθρωπος καὶ ἀνήγγειλε τοῖς ᾿Ιουδαίοις ὅτι ᾿Ιησοῦς ἐστιν ὁ ποιήσας αὐτὸν ὑγιῆ >>

Ἀγκάλιασε δηλαδή τίς δύο μεγάλες καί πρῶτες ἐντολές καί βάλθηκε νά τίς πραγματοποιεῖ: τήν ἀγάπη πρός τόν Θεόν, ἡ ὁποία δείχνετε μέ τόν ἐκκλησιασμό. Καί τήν ἀγάπη πρός τόν πλησίον, πού δείχνετε μέ τό νά τοῦ προσφέρουμε ὄχι μόνο ὑλική βοήθεια, ἀλλά προπαντός τόν ἴδιο τόν Κύριο.

Εἴθε καί σέ ἐμᾶς, ἀγαπητοί ἀδελφοί, κάθε θλίψη νά προκαλεῖ τό ἀγκάλιασμα αὐτῶν τῶν δύο ἐντολῶν καί νά τό κάνει πιό σφοδρό καί πιό θερμό.

Σχόλια

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΠΡΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ

Αν τυχόν κάποια εικόνα ή κείμενο που έχει δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα μας υποκύπτει σε πνευματικά δικαιώματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας στη διεύθυνση appauloskarea@gmail.com για να αναφέρετε τυχόν αντιρρήσεις σας ως προς τη δημοσίευση τέτοιου υλικού.